赤壁赋原文翻译及赏析
《赤壁赋》是苏轼在贬谪黄州时期所作的一篇赋文,以其独特的艺术魅力和深刻的思想内涵而闻名于世,全文以赤壁之战为背景,通过描绘自然景色、抒发情感、议论人生,展现了苏轼的文学才华和思想境界。
原文
壬戌之秋,七月既望,苏子与客泛舟游于赤壁之下,清风徐来,水波不兴,举酒属客,诵明月之诗,歌窈窕之章,少焉,月出于东山之上,徘徊于斗牛之间,白露横江,水光接天,纵一苇之所如,凌万顷之茫然,浩浩乎如冯虚御风,而不知其所止;飘飘乎如遗世独立,羽化而登仙。
于是饮酒乐甚,扣舷而歌之,歌曰:“桂棹兮兰桨,击空明兮溯流光,渺渺兮予怀,望美人兮天一方。”客有吹洞箫者,倚歌而和之,其声呜呜然,如怨如慕,如泣如诉,余音袅袅,不绝如缕,舞幽壑之潜蛟,泣孤舟之嫠妇。
苏子愀然,正襟危坐而问客曰:“何为其然也?”客曰:“‘月明星稀,乌鹊南飞。’此非曹孟德之诗乎?西望夏口,东望武昌,山川相缪,郁乎苍苍,此非孟德之困于周郎者乎?方其破荆州,下江陵,顺流而东也;舳舻千里,旌旗蔽空,酾酒临江,横槊赋诗;固一世之雄也,而今安在哉?”
翻译
在壬戌年的秋天七月初十晚上,我同客人乘船游于赤壁之下,清风轻轻吹来,江面波澜不惊,我举起酒杯向客人敬酒并朗诵了明月的诗篇,不久后月亮从东山上升起,在斗宿与牛宿之间徘徊,白露横江而过,水光与天色相接,我们任凭小船飘摇在万顷无边的江面上,感觉像凭虚而飞一样自由自在,不知道将要停在哪里;又像脱离尘世的烦恼独立于世间一样超脱尘世,仿佛羽化登仙一般。
于是我们饮酒作乐非常高兴,敲打着船舷唱起歌来,歌词中唱道:“用桂木做的棹啊兰木做的桨划开清空明澈的江水啊逆流而上。”我心中充满了渺小之感望着远方的美人啊仿佛在遥远的天边,这时有位吹洞箫的客人应声附和着唱了起来,他的声音呜呜呜地像哀怨又像思慕又像哭泣又像倾诉的样子余音袅袅不绝如缕使深潭中的蛟龙起舞使独守扁舟的寡妇暗自哭泣。
我听了有些悲伤整理好衣裳端正地坐着问客人道:“为什么箫声这样哀怨呢?”客人回答道:“‘月明星稀乌鹊南飞’这不是曹孟德的诗吗?向西望是夏口向东望是武昌山川相接的地方草木茂盛茂盛的是不是孟德被周郎围困的地方呢?当初他攻破荆州攻下江陵顺着长江向东进攻的时候战舰千里旌旗遮蔽天空他面对大江饮酒横执着长矛吟咏诗歌是当世的一位英雄啊可是如今又在哪里呢?”
就是《赤壁赋》的原文翻译及部分赏析内容。《赤壁赋》以其优美的语言、深邃的意境和丰富的情感内涵成为了中国古代文学的经典之作,它不仅展现了苏轼的文学才华和思想境界还通过描绘自然景色和抒发情感来探讨人生哲理和历史变迁等深刻主题具有很高的艺术价值和历史意义。