《资治通鉴》是中国古代的一部重要历史巨著,由北宋史学家司马光主编,全书共分为294卷,记录了从周威烈王至五代后周世宗显德六年的历史,跨越了四千多年的历史时期,以下为《资治通鉴》的部分原文及翻译。
原文
周威烈王二十三年,秦献公卒,子孝公立,孝公生文公,文公生宁公,宁公时,秦始列为诸侯,宁公卒,子武公立,武公之立也,周室衰微,诸侯不朝,武公怒,伐其不朝者,遂并十二小国,成为西戎强国。
翻译
在周威烈王二十三年的时候,秦国的献公去世了,他的儿子孝公继位,孝公生了文公,文公又生了宁公,在宁公的时代,秦国开始被列为诸侯国之一,宁公去世后,他的儿子武公继位,当时周室已经衰微,诸侯们也不再朝拜周王室,武公很生气,于是就讨伐那些不朝拜他的诸侯国,最终并吞了十二个小国,使秦国成为了西戎地区的强国。
原文及翻译(节选)
(节选自《资治通鉴》卷第一百一十二)
贞观之议,太宗皇帝与群臣论治道也,太宗曰:“为政之道,必先存乎人,苟得其人,何忧天下之不平哉!”魏徵对曰:“自古帝王虽得贤相良将,然其所以致治者,必在于任官得人。”太宗曰:“然则何术得人?”徵对曰:“诚在于求贤之至诚而已。”太宗曰:“朕常以此为念,然犹恐不得其人。”徵对曰:“陛下诚能以至诚求之,则天下之士必归矣。”
翻译:
在贞观年间的一次讨论中,唐太宗与群臣讨论治理国家的方法,唐太宗说:“治理国家的方法,首先要看用人是否得当,如果得到了合适的人选,又何愁天下不能太平呢?”魏徵回答说:“自古以来的帝王虽然得到了贤相良将的辅佐,但真正使国家安定太平的原因,必定是因为任用官员得当。”唐太宗问:“那么用什么方法才能得到合适的人选呢?”魏徵回答说:“关键在于求贤的至诚之心。”唐太宗说:“我常常把这一点记在心上,但仍然担心不能得到合适的人选。”魏徵回答说:“如果陛下真的能用至诚之心去寻求人才,那么天下的人才就一定会归附于陛下了。”
仅为《资治通鉴》中的一小部分原文及翻译内容。《资治通鉴》全书内容丰富、详实,记录了中国古代的政治、经济、文化、军事等方面的历史事件和人物传记,通过阅读《资治通鉴》,可以更好地了解中国历史的发展和演变过程,同时也可以从中汲取智慧和启示。
《资治通鉴》作为一部重要的历史著作,具有极高的历史价值和文化价值,它不仅记录了中国古代的历史事件和人物传记,还通过详实的史料和生动的叙述方式,让读者能够更加深入地了解中国历史的发展和演变过程。《资治通鉴》还具有很高的思想价值和文化内涵,它所蕴含的智慧和启示对于我们今天的生活和事业也有着重要的指导意义。《资治通鉴》是一部值得一读的经典之作。