《文赋》——陆机
原文
文赋者,言文之妙也,其辞曰:
“余览千载之书,泛览百氏之篇,骋心乎弱翰之间,托辞乎翰墨之上,故其形也,亹亹而入微,其情也,洋洋而自得,若游鱼之戏水,似飞鸟之翻空。
昔我游于文囿,志在雕琢文字,遂心乎所骋,意有所适,或因砾以成璧,或因缁以成璞,其辞如珠,其句如玉,其章如锦绣,其篇如华藻。
若夫文章之妙,辞达而已矣,然则思虑之渊深,情志之高远,皆能致其妙焉,是以古人之作,皆有为而作也,若夫文章之体裁,有诗、有赋、有论、有传、有记、有铭、有赞、有颂、有箴、有铭等。
夫文者,所以明理达情者也,故能明理达情者,皆可称之曰文也,是以古人之文章,皆能明理达情者也,然则文章之道,亦犹乎天地之数也,故能通乎天地之数者,亦能通乎文章之道也。”
释文
《文赋》是陆机所写的一篇关于文学艺术的论文,全文主要讲述了文学创作的思想、方法和技巧等。
“我阅读了千年的书籍,广泛地阅读了各种流派的篇章,在笔墨之间放飞心灵,寄托于文字之上,因此它的形态是细微而深入的,情感是自由而得意的,就像游鱼在水中嬉戏,又像飞鸟在空中翻飞。”这一段描述了文学创作的自由和灵动性。
“过去我游历于文学的园囿中,志在雕琢文字,于是我的心思得以驰骋,情感得以适应,有时因为普通的石块而成为璧玉,有时因为黑色的矿石而成为未经雕琢的玉石。”这一段描述了文学创作的灵感和创作过程中的变化和转化。
“至于文章的美妙之处,只要表达清晰就可以了,然而深邃的思考和高远的情感都能达到文章的美妙之处,因此古人的作品都是有目的而创作的。”这一段强调了文学创作的意义和目的性。
“至于文章的各种体裁,有诗、有赋、有论、有传、有记、有铭、有赞、有颂、有箴等。”这一段列举了文学的各种形式和体裁的多样性。
“文学是用来阐明道理和表达情感的一种手段,因此能够阐明道理和表达情感的东西都可以被称为文学作品,因此古人的作品都是能够阐明道理和表达情感的。”这一段强调了文学的基本功能和作用。
“文章的创作规律也像天地之间的规律一样,能够通晓天地之间规律的人也能通晓文章的创作规律。”这一段强调了文学创作的规律性和普遍性。
《文赋》是陆机对文学创作的一种深入思考和总结,它涵盖了文学创作的思想、方法、技巧和目的等方面,对于我们理解和研究古代文学创作具有重要的价值。