中华文化之瑰宝
《三字经》作为中国传统的启蒙教育读本,流传千年,影响深远,其内容丰富,涵盖历史、文化、道德、教育等多个方面,是中华文化的瑰宝,下面将逐句翻译《三字经》的原文,并解释其含义。
原文:
人之初,性本善,性相近,习相远,苟不教,性乃迁,教之道,贵以专。
昔孟母,择邻处,子不学,断机杼,窦燕山,有义方,教五子,名俱扬。
养不教,父之过,教不严,师之惰,子不学,非所宜,幼不学,老何为?
玉不琢,不成器,人不学,不知义,为人子,方少时,亲师友,习礼仪。
香九龄,能温席,孝于亲,所当执,融四岁,能让梨,弟于长,宜先知。
首孝悌,次见闻,知某数,识某文,一而十,十而百,百而千,千而万。
三才者,天地人,三光者,日月星,三纲者,君臣义,父子亲,夫妇顺。
曰春夏,曰秋冬,此四时,运不穷,曰南北,曰西东,此四方,应乎中。
曰仁义,礼智信,此五常,不容紊,稻粱菽,麦黍稷,此六谷,人所食。
马牛羊,鸡犬豕,此六畜,人所饲,曰喜怒,曰哀惧,爱恶欲,七情具。
高曾祖,父而身,身而子,子而孙,自子孙,至玄曾,乃九族,人之伦。
父子恩,夫妇从,兄则友,弟则恭,长幼序,友与朋,君则敬,臣则忠。
此十义,人所同,凡训蒙,须讲究,详训诂,明句读,为学者,必有初。
小学终,至四书。《论语》者,《二十篇》,群弟子,《记善言》。《孟子》者,《七篇止》,讲道德,《说仁义》。
作《中庸》,子思笔。《大学》出,《孝经》通。《诗》《书》易》,《礼》《春秋》复。《号六经》,当讲习。
有典谟、有训诰、有誓命、有诗赋、有礼仪、有乐律、有图典、有传记、有八索、有九丘……
翻译:
人类之初,本性善良,人的本性相近,但因环境、教育等因素影响而有所不同,如果不进行教育引导,人的本性就会发生改变,教育的关键在于专注和坚持,过去孟母为了孩子教育选择好的邻居环境,如果孩子不努力学习就会受到严厉的管教和惩罚措施的威胁;窦燕山教育五个儿子都取得了很好的成就和名声;父母应该承担起养育和教育的责任;老师应该严格要求学生的教育;孩子如果不学习是不应该的;小时候不学习长大后将一事无成……
是《三字经》的部分原文及翻译内容。《三字经》以其简练的语言和丰富的内涵成为了中国传统文化的重要组成部分之一,对于我们了解中国传统文化和历史具有重要意义和价值,希望广大读者能够通过学习和传承《三字经》,更好地了解和传承中华文化传统美德和价值观念。