长恨歌原文
汉皇重色思倾国,御宇多年求不得,杨家有女初长成,养在深闺人未识。
天生丽质难自弃,一朝选在君王侧,回眸一笑百媚生,六宫粉黛无颜色。
春寒赐浴华清池,温泉水滑洗凝脂,侍儿扶起娇无力,始是新承恩泽时。
云鬓花颜金步摇,芙蓉帐暖度春宵,春宵苦短日高起,从此君王不早朝。
承欢侍宴无闲暇,春从春游夜专夜,后宫佳丽三千人,三千宠爱在一身。
金屋妆成娇侍夜,玉楼宴罢醉和春,姊妹弟兄皆列士,可怜光采生门户。
遂令天下父母心,不重生男重生女,骊宫高处入青云,仙乐风飘处处闻。
缓歌慢舞凝丝竹,尽日君王看不足。
渔阳鼙鼓动地来,惊破霓裳羽衣曲,九重城阙烟尘生,千乘万骑西南行。
翠华摇摇行复止,西出都门百余里,六军不发无奈何,宛转蛾眉马前死。
花钿委地无人收,翠翅金雀玉搔头,君王掩面救不得,回看血泪相和流。
黄埃散漫风萧索,云栈萦纡登剑阁,峨嵋山下少人行,旌旗无光日色薄。
蜀江水碧蜀山青,圣主朝朝暮暮情,行宫见月伤心色,夜雨闻铃断肠声。
天旋地转回龙驭,至此踌躇不能去,马嵬坡下泥土中,不见玉颜空死处。
君臣相顾尽沾衣,东望都门信马归,归来池苑皆依旧,太液芙蓉未央柳。
芙蓉如面柳如眉,对此如何不泪垂,春风桃李花开夜,秋雨梧桐叶落时。
西宫南内多秋草,落叶满阶红不扫,梨园弟子白发新,椒房阿监青娥老。
夕殿萤飞思悄然,孤灯挑尽未成眠,迟迟钟鼓初长夜,耿耿星河欲曙天。
鸳鸯瓦冷霜华重,翡翠衾寒谁与共,悠悠生死别经年,魂魄不曾来入梦。
注释:本文为白话文形式,将原文中的古文形式转换为现代汉语形式,以便于阅读和理解,为了保持原文的意境和情感表达,在翻译过程中保留了一些古文词汇和表达方式。
译文:将注释转换为口头语言,还原原文的意境和情感表达。
汉武帝非常重视美貌的女子,寻求倾国倾城之色,治理国家多年仍无法寻得,杨家有个女儿刚刚长大成人,养在深闺中没有人了解她,天生丽质难以埋没,一旦选在君王身边,回眸一笑就百媚丛生,六宫粉黛全失颜色,春寒泡进华清池沐浴,温泉水滑洗她洁白的肌肤,侍儿搀扶娇弱无力起身,开始是新承蒙君王恩泽的时候,云鬓花容含笑轻轻摆动,头上的金步摇也跟着摇曳生姿,芙蓉帐里温暖而甜蜜度过春宵,春宵苦短日高不起来,从此君王不再早朝,承欢侍宴不分昼夜,春从春游夜在侍奉君王专夜,后宫佳丽三千人,君王的宠爱都集中在我身上,精心梳妆打扮娇媚侍候夜深,玉楼宴罢醉意融融和春光,姐妹弟兄都封官授爵位,杨家门户生辉光彩显耀人皆知,于是让天下父母心愿改变,不是想生男孩而是想生个女孩,骊山上的华清池宫殿高耸入云,仙乐随风飘扬处处都能听到它的乐声,慢歌曼舞如丝竹之声凝绕不断,君王看个没完没了整日欢欣满足。
后来渔阳突然战鼓声震动天地来犯边乱,打破霓裳羽衣曲的雅致欢快场面,京城里九重宫门和烟尘弥漫的城阙一片混乱无章无序的场面出现眼前无法逃脱宛转蛾