木兰诗
唧唧复唧唧,木兰当户织,不闻机杼声,唯闻女叹息。
问女何所思,问女何所忆,女亦无所思,女亦无所忆,昨夜见军帖,可汗大点兵,军书十二卷,卷卷有爷名,阿爷无大儿,木兰无长兄,愿为市鞍马,从此替爷征。
东市买骏马,西市买鞍鞯,南市买辔头,北市买长鞭,旦辞爷娘去,暮宿黄河边,不闻爷娘唤女声,但闻黄河流水鸣溅溅,旦辞黄河去,暮至黑山头,不闻爷娘唤女声,但闻燕山胡骑鸣啾啾。
万里赴戎机,关山度若飞,朔气传金柝,寒光照铁衣,将军百战死,壮士十年归。
归来见天子,天子坐明堂,策勋十二转,赏赐百千强,可汗问所欲,木兰不用尚书郎,愿驰千里足,送儿还故乡。
爷娘闻女来,出郭相扶将;阿姊闻妹来,当户理红妆;小弟闻姊来,磨刀霍霍向猪羊,开我东阁门,坐我西阁床,脱我战时袍,著我旧时裳,当窗理云鬓,对镜帖花黄,出门看火伴,火伴皆惊忙:同行十二年,不知木兰是女郎。
雄兔脚扑朔,雌兔眼迷离;双兔傍地走,安能辨我是雄雌?
这首诗以“木兰是女郎”来构思木兰的传奇故事,富有浪漫色彩;详略安排极具匠心,虽然写的是战争题材,但着墨较多的却是生活场景和儿女情态,富有生活气息;以人物问答及铺陈、排比、对偶、互文等手法描述人物情态,刻画人物心理,生动细致,神气跃然纸上。
构思精巧
《木兰诗》的结构非常精巧、合理。“木兰是女郎”四字勾勒出了一幅奇特瑰丽的肖像画:一位美丽少女替父从军的大脑活动及其变化过程汇成一幅英雄人物的画卷从“唧唧复唧唧”到“木兰当户织”描述了木兰勤劳纯朴的一面。“昨夜见军帖”到“壮士十年归”叙述了替父从军的豪情壮志和战斗生涯。“归来见天子”到“著我旧时裳”写木兰荣归故里的欢喜。“出门看火伴”到全诗结束又从热烈欢快的全家团聚气氛中回到军旅生活的画面上使人感到虽是往事却栩栩如生,详略得当、重点突出、层次清楚、有条不紊。
主题鲜明
《木兰诗》全诗以“木兰是女郎”来构思木兰的传奇故事,富有浪漫色彩:如“当窗理云鬓对镜帖花黄”渲染了木兰的美丽;“万里赴戎机关山度若飞”则表现了她的矫健勇毅;“将军百战死壮士十年归”则歌颂了她们的战斗意志和协作精神;“木兰不用尚书郎”说明她不慕高官厚禄代父从军是为了报国不是为了荣华富贵;“当窗对镜帖花黄出门看火伴”说明她立功后仍不失女儿本色。“雄兔脚扑朔雌兔眼迷离双兔傍地走安能辨我是雄雌?”更是妙趣横生、令人叫绝!把人物置于特定社会生活的矛盾冲突之中展示其思想性格的差异和变化使人物形象真实感人。
语言优美
全诗叙述娓娓动人语言清新明快,如“旦辞黄河去暮至黑山头不闻爷娘唤女声但闻燕山胡骑鸣啾啾”渲染了出征的紧张和气氛;“朔气传金柝寒光照铁衣”描述了边塞生活环境的艰苦森严而气氛阴森;“将军百战死壮士十年归”则歌颂了战士们英勇杀敌、保家卫国的精神,这些生动感人的诗句把人物形象刻画得惟妙惟肖、栩栩如生。
对偶工稳、情景交融
全诗用对偶修辞手法的地方共120多处(不